اگه قصد راهاندازی یک رک شبکه را دارین، آیا با تمامی تجهیزات شبکه و تکنولوژیهای لازم آشنایی دارین؟ آیا میدونید تجهیزات جانبی چیا هستن؟ میدونید پاور ماژول چیست و کجا باید ازش استفاده کنید؟ شما هر مجموعهای از تجهیزات شبکه الکترونیکی را که راهاندازی کنید، به برق بیشتری نیاز دارید. شما باید بتونید برق لازم برای بخشهای مختلف شبکهتون را تامین کنید؛ در غیر اینصورت شبکه عملا از کار میفته. اینجاست که پاور ماژول به کمکتون میاد و کار را براتون راحت میکنه. در این مقاله ما به شما میگیم پاور ماژول چیست و چطور در تامین برق موردنیاز تجهیزاتتون در رک شبکه به شما کمک میکنه.
نقش پاور ماژول در رک شبکه
خب قبل از هر چیز ببینیم پاور ماژول چیست و چه کاربردی در شبکهی ما داره؟ پاور ماژول که بهش pdu هم میگن، وظیفهی توزیع برق در بین تجهیزات رک شبکه را داره. در واقع پاور ماژول دستگاهیه که در دیتاسنترها استفاده میشه و برق را میان تجهیزات سرور به طور درست توزیع میکنه. شکل اولیه و کلی یک پاور ماژول رک، یک نوار از خروجیهای برق برای دستگاههای دیتاسنتره که نیازی به نظارت یا دسترسی از راه دور ندارند و باید مستقیما اونا را به برق متصل کرد.
ولی در رک شبکه پروژههای بزرگتر یک PDU، یک واحد توزیع اصلی برق داره و یک پل برای مدیریت توزیع داره که برق را بین تجهیزات اصلی و سایر تجهیزات طبقهها و رکها مدیریت میکنه. یعنی با گسترش شبکه، شما میتونید از پاور ماژولهای بزرگتر استفاده کنید که قابلیتهای کنترلی و مدیریتی بیشتری در اختیارتون میزارن.
بنظرتون روش نصب پاور ماژول چیست و به کجا متصل میشن؟ طبیعتا به خود دستگاه رک. شما میتونید پاور ماژول را به انواع رک شبکه مثل رک ایستاده یا رک دیواری نصب کنین. خوشبختانه این تجهیزات امنیت کافی برای قرار گرفتن کنار سایر تجهیزات شبکه در داخل رک را دارند. معمولا PDUها را به صورت مستقیم به دیوارههای قفسات نصب میکنند. بنابراین پاور ماژولها میتونند منبع تغذیه را به سرورها، سوئیچها و سایر دستگاههای دیتاسنتر متصل کنه و نظارت کافی روی توزیع متعادل برق بین این دستگاهها را داشته باشه. به خاطر همینه که اونا را هوشمند هم میشه توصیف کرد.
انواع پاور ماژول
حال ببینیم انواع پاورماژول چیست و چه فرقی با هم دارند. به طور کلی بر اساس قدرت و عملکرد، پاور ماژولها به هفت دسته تقسیم میشن. در ادامه میخوایم ببینیم این هفت دسته پاور ماژول چیست؟
PDU بیسیک یا پایه
این نوع PDU، یک ابزار قابل اعتماد، ارزان قیمت و کم حجمه که فضای زیادی اشغال نمیکنه و به شما کمک میکنه که در هزینههای سیمکشی صرفهجویی کنید. از این نوع پاور ماژول برای سیمکشی اتاق سرور و رک از سمت ژنراتورها یا سیستمهای ups برق اضطراری استفاده میشه. خب حالا فایدهی این نوع پاور ماژول چیست؟ یکی از مزیتهای این نوع پاور ماژول اینه که یک خروجی ولتاژ بالای ups را به چند خروجی ولتاژ پایین تبدیل میکنه. بنابراین بهترین نوع پاور ماژول برای توزیع برق از ژنراتورها یا ups ها به چندین رک هست.
PDU metered
این نوع PDU میتونه به صورت محلی سطح بار را مانیتور کنه. این کار باعث میشه که جریان برق ورودی به تجهیزات دیجیتالی داخل رک دچار اورلود نشه. به خاطر همین هست که این نوع پاور ماژول را یک گزینهی مطمئن برای رکها میدونن. پاور ماژول مترد را میتونید در انواع تک یا سه فاز، چند خروجی و با منبع ورودیهای مختلف استفاده کنید.
PDU مانیتور شده
این نمونه PDU هم مشابه نوع قبلی قابلیت نظارت را داره؛ ولی با امکانات بیشتر. یک PDU مانیتور شده میتونه از راه دور روی ولتاژ تک فاز و سه فاز، فرکانس و سطح بار در لحظه نظارت داشته باشه؛ البته برای اتصالات داخلی. نرخ مصرف هم توسط این دستگاه نمایش داده میشه تا در صورت مصرف بیش از اندازه، قبل از بروز خطر هشدار داده بشه.
PDU سوئیچ شده
شاید حالا فک میکنید راه قطع و وصل کردن از راه دور پاور ماژول چیست؟ اصلا ممکنه چنین چیزی؟ خوشبختانه به لطف پاور ماژولهای سوئیچ شده بله ممکنه. یک PDU سوئیچ شده به شما این قابلیت را میده که علاوه بر مانیتور از راه دور، اتصال از راه دور را هم کنترل کنید. همچنین سطح لود را هم روی دستگاهها کنترل کنید. شما میتونید خروجیهای بلااستفاده در این پاور ماژولها را هم قفل کنید. یا خروجی مربوط به دستگاههایی که موقتا اتصال برقشون غیرفعاله را قطع کنید. صفحهی نمایش مربوط به شبکه هم در این پاور ماژول جزییات مربوط به ولتاژ، آمپر و کیلووات خروجی را نمایش میده. همچنین میتونید جزییاتی مثل آدرس آیپی، درجه حرارت و درصد رطوبت را هم چک کنید. از طریق سوکت اترنت این پاور ماژول هم میتونید انتقال دیتا به هر کدوم از تجهیزات شبکه از طریق این PDU داشته باشید. خب نظرتون دربارهی این پاور ماژول چیست؟ شما هم از قابلیتهای اون شگفتزده شدید؟
PDU سوئیچ انتقال خودکار یا ATS
اگه قابلیتهای PDU قبلی راضیتون نکرده و میخواهید قدرت بیشتری به تجهیزات خودتون بدین، بهتره به فکر خرید یک ATS باشید. این نوع PDU موقعی که منبع تغذیهی اصلی مشکل پیدا کنه، بدون اینکه تجهیزات آسیب ببینن به منبع تغذیه دوم سوئیچ میکنه و از هر گونه خرابی جلوگیری میکنه. ورودی دوگانهی AC در این PDU میتونه به دو منبع تغذیه همزمان متصل بشه؛ مثلا دو ژنراتور، دو UPS یا ترکیبی از اونا.
Hot-Swap PDU
فرض کنید یکی از دستگاهها یا ماژولها خراب بشه و بخواهید اون را از PDU جدا کنید. خب بنظرتون برای این کار مناسبترین پاور ماژول چیست که بشه بدون قطعی برق دستگاه را جدا کرد. اینجا فقط میشه از پاور ماژول Hot-Swap استفاده کرد. این پاور ماژول برای شبکههایی که باید 24 ساعت روز فعال باشن خوبه. اگر یک دستگاه در این شبکه دچار مشکل بشه به راحتی و بدون نیاز به قطع برق کل سیستم شما میتونید دستگاه یا ماژول را حذف یا جایگزین کنید.
PDU مدار دوگانه
بعضی از تجهیزات آیتی طوری طراحی شدند که میشه اونا را به دو منبع برق متصل کرد تا دسترسپذیری بیشتری داشته باشند. بدون استفاده از پاور ماژول مدار دوگانه شما نیاز به کابل کشی اضافه برای این کار دارید. ولی یک PDU مدار دوگانه میتونه دو تا اتصال به دو منبع برق مستقل را برای یک دستگاه فراهم کنه.
دسته بندی پاور ماژولها بر اساس تعداد پورت
در بالا گفتیم که بر اساس کاربرد و قابلیتها انواع پاور ماژول چیست و هر کدام چه ویژگیهایی دارند. در این بخش میخواهیم انواع پاورماژول را بر اساس شکل ظاهری و تعداد ورودیهاشون دسته بندی کنیم. معمولا پاور ماژولها را بر اساس جهت نصبشون و تعداد پورتهای خروجی تعیین میکنن. یک پاور ماژول بر اساس جهت نصبش میتونه یکی از مدلهای زیر را داشته باشه:
- پاور ماژول افقی
- پاور ماژول عمودی
یک پاور ماژول میتونه 1، 3، 4، 6،7، 8، 9، 12، 16، 20، 24، 36 یا 42 پورت خروجی داشته باشه که تعدادهای بالای 20 عدد مال شبکههای عظیم هست. رایجترین انواعی که در بازار استفاده میشه، انواع پاور ماژولهای زیر هستند:
- پاور ماژولهای سه پورت
- پاور ماژولهای 6 پورت
- پاور ماژولهای 8 پورت
- پاور ماژولهای 9 پورت
کاربرد انواع پاور ماژول چیست ؟
خب تا اینجای کار فهمیدیم پاور ماژول چیست، چه دستهبندیهایی داره و چه نوعهایی داره. اما ببینیم کاربرد انواع پاور ماژول چیست و چه جایی از چه پاور ماژولی باید استفاده کرد. معمولا پاور ماژولهای افقی برای نصب در داخل رک استفاده میشن. این نوع پاور ماژول به اندازهی یک یا دو واحد فضا اشغال میکنن و معمولا بین 2 تا حداکثر 16 پورت دارند.
بیشتر مدلهایی که در بازار میبینید بین 2 تا 9 پورت هستند. ولی کاربرد پاور ماژولهای عمودی برای خارج یا پشت رک هست و مناسب شبکههای بزرگه. این نوع پاور ماژول را وقتی استفاده میکنن که داخل رک فضای کافی برای نصب پاور ماژول نباشه. معمولا این مدل PDU تعداد 23 تا حداکثر 54 پورت داره که در بازار بیشتر مدلهای 23 تا 35 پورتش موجوده.
حرف آخر
پاور ماژول یکی از متعلقات رک شبکه هست که برق تولید نمیکنه؛ ولی برق منبع را به شکل مدیریت شده بین تجهیزات شبکه توزیع میکنه. معمولا شبکههای بزرگ غیر از برق شهری، برای مواقع اضطراری منابع برق دیگهای هم دارن و استفاده از این تجهیزات میتونه توزیع برق را مدیریت کنه؛ خصوصا انواع هوشمند پاور ماژول. یک پاور ماژول مناسب به شما امکان مانیتورینگ، مدیریت و کنترل برق چندین وسیله را میده.
حتی برخی از مدلهای معرفی شده امکان کنترل از راه دور را هم فراهم میکنن. برای انتخاب پاور ماژول مناسب شما باید قبل از هر چیز به ابعاد و شکل شبکه توجه کنید و بر اساس اون یکی از انواع پاور ماژولهای افقی یا عمودی با تعداد پورت مناسب را بخرید. در این مقاله به شما گفتیم که پاور ماژول چیست و چه انواعی داره. همچنین دربارهی کاربردها پاور ماژول با هم صحبت کردیم تا شما بتونید بهتر انتخاب کنید.
سوالات متداول
بله پاور ماژولها بر اساس نوع خروجیهاشون هم با هم متفاوتن. البته در اغلب مدلها از چند نوع خروجی استفاده میشه. معمولا رایجترین پلاگهای خروجی پاور ماژول عبارتند از:
• IEC320 C13 Female, C14 Male
• IEC320 C15 Female, C16 Male
• IEC320 C17 Female, C18 Male
• IEC320 C21 Female, C22 Male
• CEE 7/3
• CEE 7/5
اغلب پاور ماژولهای بازار از جنس آلومینیوم ساخته شدند که دوام بیشتری داره. علاوه بر این ظاهر بهتری به پاور ماژول میده. اما انواع پلاستیکی و فولاد روکش دار این محصول نیز در بازار وجود داره.