برای راهاندازی شبکهای مناسب، به تجهیزات زیادی نیاز داریم. رک شبکه یکی از این تجهیزاته که در شبکه کاربرد بسیار مهمی داره اما لازمه مطابق با استانداردهای رک شبکه انتخاب بشه. با استفاده از رک، دیگر تجهیزات شبکه مثل: کابل شبکه، روتر، سوئیچ و غیره بهراحتی در یک محفظه فلزی قرار میگیرن تا ضمن مرتب شدن، از انواع آسیبهای محتمل هم محافظت بشن. در این مقاله قصد داریم استانداردهای رک شبکه رو بررسی کنیم. تا آخر این مقاله با ما همراه باشین.
بررسی انواع رک شبکه
اندازه و ابعاد انواع رک شبکه در بیشتر مواقع تعیینکننده کاربرد اونه. برای انتخاب یک رک شبکه کاربردی، باید مولفههایی رو بررسی کنیم. این موارد شامل: نوع تجهیزات قرار داده شده در رک، طراحی و عمق اون میشه. یکی از انواع رک شبکه، رک سروره که هدف استفاده از اون، قرارگیری سرور و متعلقات اون داخل رک هستش. سرور به همراه UPS و استوریجها و مانیتور داخل رک سرور قرار میگیره. رک سرور در انواع، اندازه و شکلهای مختلف ساخته میشه. مثلا رک دیواری روی دیوار نصب میشه و رک ایستاده چرخ داره و روی زمین قرار میگیره. ویژگی مشترک بین همه اونها در آرایش رک شبکه، تامین تهویه هوا و مکان امن برای تجهیزاته.
تفاوت رک شبکه و رک سرور
برای بررسی استانداردهای رک شبکه اول تفاوتهای رک شبکه و رک سرور را بررسی میکنیم. این تفاوتها شامل: عمق، نوع طراحی و سیستم گردش هوای اونهاست.
عمق رک
ارتفاع رک سرور و رک شبکه یکسانه اما عمق اونها متفاوته. این تفاوت از اینجا ناشی میشه که رک سرور باید تجهیزات بزرگتر و بلندتری رو در خودش جا بده؛ پس نسبت به رک شبکه عمق بیشتری نیاز داره. بنابراین رک سرور فضای بیشتری نسبت به رک شبکه داره. بهطور کلی، رک شبکه جمعتر و باریکتر از رک سروره. عمق استاندارد رکها 60، 80 و 100 سانتیمتره که در بعضی مواقع در رکهای خاص این عدد به 107 هم میرسه.
طراحی رک
رک سرور معمولا یک درب در دیواره پشت و یک درب در دیواره جلو داره. حتی برخی از اونها از بیرون هم قابلیت قفل شدن دارن تا امنیت بیشتری برای کاربر تامین کنن. پنل پشتی و درب ممکنه از نوع مشبک باشه تا تهویه بهتر انجام بشه. اما رک شبکه درب مشبک نداره و دیواره پشتی تنها یک سری سوراخ برای تهویه داره.
سیستم گردش هوا
تجهیزات شبکه برعکس سرورها گرمای خیلی زیادی تولید نمیکنن، پس سرورها حتما به سیستم خنککننده نیاز دارن. در نتیجه رکهای سرور، انواع سیستم تهویه مانند درب مشبک، دیوارههای متحرک پهلویی، سینی فن و غیره دارن.
رک دیواری و استانداردهای آن
در مبحث استانداردهای رک شبکه به بررسی رک دیواری میپردازیم که باعث صرفهجویی در فضا میشه و در مکانهایی که کمبود فضا داریم و نمیتونیم از رک ایستاده استفاده کنیم، کاربرد داره. همچنین، جاهایی که تعداد تجهیزات شبکه کمه مانند شبکههای خانگی و کوچیک استفاده میشه.
در قسمت جلو، درب رک وجود داره که ممکنه فلزی یا شیشهای باشه. در شیشهای باعث میشه به داخل رک دید کافی داشته باشیم و بهتره که از جنس شیشه نشکن باشه. این نوع در برای تامین امنیت فیزیکی قفل هم داره.
دو نوع رک دیواری داریم که در راهنمای خرید رک شبکه باید اونها رو بشناسید. در مدل اول، یک درب شیشهای در جلو قرار داره که بهصورت کامل باز میشه و سوراخهایی در بالا و پایین برای ورود و خروج کابل وجود داره.
مدل دوم مشابه مدل قبلیه اما یک درب اضافی در قسمت پشت رک داره. با استفاده از یک پنل، رک روی دیوار نصب میشه و کل دستگاه روی اون محکم قرار میگیره که امکان باز شدن و چرخش ۱۰۰ درجه و دسترسی به پشت رک رو آسون میکنه. این نوع رک بهخصوص برای سوئیچهایی مناسبه که به دسترسی از پشت نیاز دارن. همچنین تهویه در رک شبکه معمولا از قسمت بالا و پایین و پهلوی رک و از طریق سوراخها و منفذهای موجود در رک انجام میشه.
رک ایستاده و استانداردهای آن
رک ایستاده هم برای نصب سرور و هم تجهیزات شبکه استفاده میشه. کاربرد رک ایستاده در دیتاسنترها و جاهاییه که تعداد تجهیزات سرور و شبکه زیاده. تقریبا کاربرد رک ایستاده با رک دیواری مشابهه؛ با این تفاوت که رکهای شبکه ایستاده بزرگتر هستن و روی زمین قرار میگیرن و میتونن چرخ و پایه هم داشته باشن. با وجود چرخها میتونیم رک رو بهراحتی جابهجا کنیم یا ۳۶۰ درجه بچرخونیم. نکته دیگهای که درباره رک ایستاده وجود داره اینه که رک ایستاده یا بهصورت کامل و آماده وجود داره یا بهصورت قطعهای در محل موردنظر سرهم میشه. ابعاد رک شبکه بسته به نوع اون متفاوته. رکهای ایستاده در اندازههای ۱۲، ۱۴، ۱۸ ،۲۲، ۲۴، ۳۰، ۳۶، ۴۲، ۴۴ و۴۷ یونیت تولید میشن. همچنین عمق این رکها ۶۰، ۸۰ و ۱۰۰ سانتیمتره. رک ایستاده امکان نصب یک تا چهار فن و نصب پاور ماژول با تعداد پورت زیاد مثلا ۸ یا ۹ پورت رو داره.
استاندارد متعلقات رک شبکه
رک شبکه یکسری متعلقات داره که به استفاده راحت از دستگاه کمک میکنه. انواع متعلقات رک شامل: پاور ماژول، کیس رکمونت، چرخ رک، سینی، فن رک و… میشه. معمولا این متعلقات متناسب با استاندارد انواع رک شبکه تولید میشن. در ادامه با بعضی از اونها آشنا میشیم.
استاندارد پاور ماژول
در رک به دو نکته مهم در زمینه برق باید توجه کنیم. یکی اینکه اغلب تجهیزات شبکه بیش از یک سیم و کابل برق دارن و از طرفی هم باید به پریز برق ثابت و پایداری وصل بشن. دستگاهی که هر دو مورد رو داره، پاور ماژول یا PDU نام داره که مخفف سیستم توزیع برق Power Distributed Unit هستش. PDUها قابلیت مدیریت از راه دور، مانیتورینگ، کنترل خروجی مجزا و سیستم هشدار خودکار رو دارن.
استاندارد فن رک
فن رک شامل دو نوع یونیت فن و سینی فن میشه. یونیتهای مخصوص فن، روی سقف یا روی دیوارهها نصب میشن. هر یونیت برای خنک کردن تجهیزات داخل رک میتونه ۲، ۴ یا ۶ فن داشته باشه. در سینیهای فن هم، فنها روی سینیهایی تعبیه میشن که داخل رک قرار میگیرن تا قسمتهای خاصی از رک رو بیشتر خنک کنن.
علاوه بر موارد گفتهشده، متعلقات دیگهای هم هستن که ممکنه پیشپاافتاده به نظر برسن، اما اهمیت زیادی دارن.
استاندارد بلنک پنل رک
قسمتهایی از رک که خالی مونده و دستگاهی در اون نصب نشده رو با بلنک پنل میپوشونیم که ظاهر حرفهایتر و تمیزتری به رک بده. بلنک پنل هم از استانداردهای رک شبکه پیروی میکنه و با استاندارد 19 اینچ تولید میشه. بلنک پنل رو با نام بلانک پنل، پنل پرکننده و یونیت پوشاننده هم میشناسن. بلانک پنل بهصورت 1، 2، 3 و 4 یونیت وجود داره. کاربرد بلنک پنل عمدتا برای زیبایی بیشتر رکه. کاربرد دیگه بلنک پنل در مدیریت دمای داخل رکه؛ زیرا جریان هوا رو کنترل میکنه، در نتیجه با هزینه کمتری سرور و رک رو خنک نگه میداره. همچنین آخرین کاربرد بلنک پنل رک در کنترل دسترسی به تجهیزات داخل رکه.
استاندارد سینی رک
سینی یا طبقه رک برای اضافه کردن طبقه به رک استفاده میشه و در دو نوع سینی ثابت و سینی متحرک تولید میشه. تعداد طبقه و سینی رک به نیاز کاربر بستگی داره. عمق و وزن تجهیزاتی که داخل رک نصب میشه، تعیینکننده نوع طبقه و سینی رکه.
استاندارد نگهدارنده کابل شبکه
نگهدارنده کابل بهصورت افقی و عمودی وجود داره تا کابلها و سیمهای برق رو سازماندهی و مدیریت اونها رو آسون کنه. مرتب بودن سیمها و کابلها، به بهتر شدن تهویه هوا هم کمک میکنه.
استاندارد لایت پنل رک
لایت پنل رک، در واقع لامپ فلورسنت یا LED هستش که داخل رک نصب میشه. کاربرد اون در جاهاییه که نور کمه و برای دیدن تجهیزات داخل رک به نور بیشتری نیازه. لایت پنل یک یونیت داره و طبق استاندارد ۱۹ اینچ ساخته میشه.
استاندارد سنسور حرارت سنج یا دماسنج رک
برای اینکه دمای داخل رک سرور و شبکه رو اندازهگیری و کنترل کنیم از سنسور حرارت سنج یا دماسنج رک استفاده میکنیم. امکان اتصال این تجهیزات به فنها وجود داره تا در صورت لزوم فنها رو روشن یا خاموش بکنه. اینطوری از مصرف برق و در نتیجه بالا رفتن هزینه جلوگیری میکنه.
کنترل دما در رک و اتاق سرور از جمله نکات کلیدی در کارایی کل سیستمها به حساب میاد و در طراحی شبکه و راهاندازی تجهیزات در رک حتما باید بهش توجه کرد.
حرف آخر
رکهای شبکه تجهیزاتی هستن که با وجود پیشرفت تکنولوژی، استفاده از تجهیزات مختلف رو برای ما آسون میکنن. این رکها انواع مختلفی دارن که هرکدوم در موقعیتهای مخصوص به خود استفاده میشن. در این مقاله درباره استانداردهای رک شبکه صحبت کردیم و در کنار اون موارد مهم و کلیدی که یک کاربر برای خرید تجهیزات شبکه باید بدونه رو هم عنوان کردیم. امیدوارم از این مقاله لذت برده باشین. در صورتی که سوالی داشتین، میتونین کامنت بذارین تا خیلی سریع جوابتون رو بدیم.
سوالات متداول
رک ایستاده و رک دیواری، از انواع رک شبکه هستند.
رک سرور اندازه، ابعاد و عمق بیشتری داره. همچنین تعداد درهای موجود در این رک نسبت به رک شبکه بیشتره تا دسترسی آسونتری به تجهیزات را بده.
کاربرد پاورماژولها، مدیریت از راه دور، مانیتورینگ، کنترل خروجی مجزا و سیستم هشدار خودکاره.