در این مقاله میخوایم انواع کابل شبکه رایج بازار رو با هم بشناسیم. معمولا وقتی که حرف از کابلکشی شبکه میشه، گزینههای زیادی وجود داره. شکی نیست که همه دنبال کابلهایی با کارایی بالا و قیمت مناسب هستند. اما مسئلهای که وجود داره اینه که شما باید شبکهتون رو درست بشناسید و بدونید که از میان انواع کابل لن چه کابلی مناسب شبکه شماست.
معمولا سه نوع کابل محبوب رایج در بازار وجود داره که اغلب شبکهکاران از اونا استفاده میکنند. این کابلها Cat5 ، Cat5E و Cat6 هستند که میخوایم در این مقاله به شما معرفیشون کنیم و تفاوتهاشون رو با هم بررسی کنیم. در انتهای مقاله هم میگیم که هر کدوم برای کجا مناسبند و شما میتونید با خیال راحت بهترین نوعشون رو برای شبکه خودتون بخرید.
مقایسه انواع کابل شبکه
قبل اینکه با انواع کابل شبکه آشنا بشید، بهتره یک بررسی مختصر روی انواع کابل lan داشته باشیم. کابلهای لن یا کابلهای اترنت، از جنس مس هستند و نوعشون هم جفت بهم تابیده هست. کابلهای لن رو بر اساس نسلشون از cat1 تا cat8 دستهبندی میکنند. هر چقدر این کابلها ردهی بالاتری داشته باشند، عملکرد و کیفیت بهتری دارند. تفاوت کابل شبکه CCC و CCA به طور کامل اختصاصی در مورد جنس مغزی کابل شبکه توضیح داده است.
در حال حاضر کابلهای نسل هشتم هم به بازار اومدند؛ ولی پتانسیل تجهیزات شبکهی فعلی در اغلب شبکههای کوچک و بزرگ، برای کابلهای نسل پنجم و ششم مناسبه. بنابراین رایجترین انواع کابل شبکه همون نسلهای پنجم و ششم هستند. در این مقاله هم قصد داریم درباره همین دو دسته صحبت کنیم و ببینیم تفاوت کابل Cat5 و Cat6 در چیه.
کابل Cat5 چیست؟
کابلهای نسل پنجم یا همون Cat5 یکی از انواع کابل شبکه اترنت استاندارد هستند که از تکنولوژی جفت سیم بهم تابیده استفاده میکنند و شامل چهار جفت سیم مسی بهم تابیده هستند. کابلهای Cat5 اولین دسته از کابلهای اترنت سریع یا اصطلاحا fast ethernet هستند که میتونند به صورت تئوری سرعت 100 مگابیت ثانیه و در عمل سرعت 10 مگابیت ثانیه را پشتیبانی کنند. در واقع فرق کابل Cat5 و Cat6همین سرعت پایین این نوع کابله.
البته با کابلهای Cat5 هم شما میتونید در مسافتهای کوتاه چند متری به سرعتهای گیگابایتی برسید. از اونجایی که کابلهای Cat5 قدیمیترین کابلهای اترنت فعلی هستند، خیلی کم میتونید اونا رو در بازار ببینید. ولی در بعضی شرکتها روی تجهیزات قدیمی مثل روترها و سوئیچها از این نوع کابل نصب شده. حداکثر مسافتی که یک کابل Cat5 به شما سرعت 100 مگابیت ثانیهای میده، 100 متر هست.
کابل Cat5e چیست ؟
دومین نوع از انواع کابل شبکه اترنت فست، کابل شبکه Cat5e که خلاصه شده Category 5 Enhanced هست. منظور از Enhanced فرم پیشرفته کابلهای نسل پنجم هست. این کابلها از نظر فیزیکی کاملا شبیه کابلهای Cat5 هستند. ولی در عملکرد تفاوتهای زیادی با کابلهای Cat5 دارند. انواع کابل شبکه Cat5e به شما امکان میدن که در شبکهتون سرعت یک گیگابایتی رو تجربه کنید. البته فرکانس این نوع کابل هم دقیقا مثل کابلهای Cat5 معادل 100 مگاهرتز هست.
اما فقط سرعت نیست که این کابل رو از کابلهای Cat5 متمایز میکنه. یکی دیگه از مهمترین امتیازات کابلهای Cat5e اینه که همشنوایی روی اونا خیلی کمتر از کابلهای Cat5 هست. از طرف دیگه تداخل هم در این نوع پیشرفته کابلهای نسل پنجم به طرز قابل توجهی کم شده. این کیفیت و سرعت انتقال اطلاعات در این کابل رو، شما در مسافتهای کمتر از 100 متر میتونید تجربه کنید.
کابل Cat6 چیست ؟
یکی از رایجترین و پرطرفدارترین انواع کابل شبکه، کابل شبکه Cat6 هست. در این نوع کابل شما سرعتهای گیگابایتی دارید. تفاوت کابل شبکه Cat6 و Cat5e بهبودهایی هست که در این نوع کابل نسبت به نوع قبلی ایجاد شده. در کابلهای Cat6 نرخ تداخل و همشنوایی کمتر هست. ضمن اینکه در این نوع کابل شما میتونید سرعت انتقال داده رو به 10 گیگابایت هم برسونید. البته عملا رسیدن به این سرعت در صورتی امکانپذیره که سایر تجهیزات شبکهی شما این ظرفیت رو پشتیبانی کنند.
یعنی میشه گفت شما قرار نیست از حداکثر ظرفیت این نوع کابل در شبکههای کوچک یا خانگی استفاده کنید. پس میشه اینطور بگیم که اگر برای خونه یا شرکت کوچک خودتون قصد ارتقا شبکه دارید، الزامی به استفاده از کابلهای Cat6 و یا کابل شبکه cat6a نیست. چرا که قیمت این نوع کابل نسبت به نسل قبلی خودشون حداقل 20 تا 50 درصد بیشتره. اما اگر بنا دارید که یک شبکه رو راهاندازی کنید، انتخاب این نوع از انواع کابل شبکه برای شما یک انتخاب ایدهآل هست. این نکته رو هم اضافه کنیم که انواع کابل شبکه Cat6 میتونن تا مسافت حداکثر 100 متر با حداکثر سرعت و کارایی، انتقال اطلاعات رو انجام بدن.
تفاوت انواع کابل شبکه براساس سرعت
در این قسمت از مقاله قصد داریم به بررسی تفاوت انواع کابل شبکه نسل پنجم و ششم بپردازیم و ببینیم که کدوم نوع بهتره. برای مقایسه این نوع کابلها، فاکتورهای مختلفی وجود داره؛ مثلا شکل ظاهری، سرعت، فرکانس و… . در ادامه مهمترین تفاوتهای انواع کابل شبکه Cat6، Cat5 و Cat5e رو با هم بررسی میکنیم.
تفاوت از نظر شکل ظاهری
گفتیم که کابلهای شبکه هر چه جلوتر رفتند، نرخ تداخل در اونا کمتر شد. اما این اتفاق چجوری میفته. در واقع نرخ تداخل به میزان پیچش سیم و روکش اون داره. این مسئله رو گراهام بل در سال 1881 برای تولید خطوط تلفن کشف کرد. گراهام بل فهمید که با هر سه یا چهار بار پیچوندن کابل تداخل کاهش و دامنه افزایش پیدا میکنه. علت اصلی اینکه اساس کابلهای اترنت زوجهای بهم تابیده هستند هم دقیقا همین مسئلهاس.
یکی از تفاوتهای اصلی در کابلهای نسل پنج و شش هم دقیقا همین نرخ پیچش سیمهای داخلی در هر سانتیمتر مربع هست. علاوه بر این ضخامت روکشها هم در این نوع کابلها با هم فرق داره. در یک کابل cat5e میزان پیچش سیمها در هر سانتیمتر معمولا 1.5 تا 2 پیچ هست. ولی در کابلهای cat6 این نرخ بیشتر از 2 پیچش در هر سانتیمتر هست.
یکی دیگه از تفاوتهای ظاهری در انواع کابل شبکه نسل پنچ و شش در نوع روکش اونا هست. معمولا کابلهای cat5 و cat5e از نوع بدون شیلد یا اصطلاحا کابل شبکه UTP هستند. ولی کابلهای نسل ششم در دو نوع بدون شیلد و شیلددار یا اصطلاحا STP تولید میشن. کابل شبکه sftp یعنی نوع شیلددار این کابلها مقاومت بیشتری داره و عملکرد و سرعت بهتری از خودش به نمایش میزاره.
تفاوت از نظر کاربرد
درباره سرعت انواع کابل شبکه cat5، cat5e و cat6 جلوتر صحبت کردیم. اما خیلی خلاصه باید بگیم که این کابلها سرعتهای زیر رو از خودشون ارایه میدن:
- Cat5: سرعت حداکثر 10/100 مگابیت ثانیه با فرکانس 100 مگاهرتز برای فواصل حداکثر 100 متر
- Cat5e: سرعت حداکثر 1 گیگابیت ثانیه با فرکانس 100 مگاهرتز برای فواصل حداکثر 100 متر
- Cat6: سرعت حداکثر 1 گیگابیت ثانیه با فرکانس 250 مگاهرتز برای فواصل حداکثر 100 متر
کاربرد انواع کابل لن بر اساس category
تا اینجا با تفاوتهای انواع کابل شبکه آشنا شدید. حالا بریم ببینیم هر کدوم از این کابلها رو بیشتر برای چه جاهایی استفاده میکنند:
- Cat5: گفتیم که این نوع کابل سرعت زیادی نداره و برای شبکههای قدیمی بیشتر استفاده میشه. معمولا کابلهای cat5 رو بیشتر میتونید روی پچ پنلها، سوئیچها، روترها، دسکتاپها، تلفنهای IP و بسیاری از شبکهها و تجهیزات شبکه که به اینترنت نیاز دارند متصل کنید. اگرچه پیشنهاد ما به شما اینه که برای تجهیزات قدیمی از این نوع کابل استفاده کنید و برای تجهیزات جدید، کابلهای پرسرعتتر بخرید.
- Cat5e: کابل نسل پنج پیشرفته یک گزینهی ایدهآل برای تمامی تجهیزات اکتیو شبکههای جدید هستند. یعنی جایی که اتصال کابل Cat5 مانع از استفاده از حداکثر ظرفیت تجهیزات شبکه بشه، باید از نوع پیشرفته اون یعنی cat5e استفاده کنید. همچنین از این کابلها علاوه بر انتقال داده در شبکههای کامپیوتری، برای تلفنهای تجاری هم استفاده میشه.
- Cat6: اگر هدفتون راهاندازی یک شبکه پرسرعت و تا حدودی مقرون به صرفه هست، بهتره گزینه سوم رو انتخاب کنید. البته در صورتی این نوع کابل بهترین انتخابه که تمامی تجهیزات شما بتونن سرعت 1 گیگابیت ثانیه رو پشتیبانی کنند. معمولا این نوع کابل تلفات سیگنال کمتری دارند. همچنین در فرکانسهای بالا انتقال داده رو خیلی بهتر انجام میدن. بنابراین انتخاب خوبی برای برنامههای ویدیویی و ویدیوی دیجیتال باند پهن به شمار میرن.
حرف آخر
انواع کابل شبکه خصوصیات متفاوتی دارند و میتونن یک شبکه خیلی ساده و قدیمی تا یک شبکه پیشرفته رو پشتیبانی کنند. در واقع در عصر حاضر شما تجهیزات انتقال داده برای هر نوع شبکه با هر سرعتی رو در اختیار دارید. در این مقاله ما سه دسته رایج و پرکاربرد این کابلها رو با هم بررسی و مقایسه کردیم. بعد از نسل ششم کابلهای اترنت، دو دسته کابل cat7 و Cat8 هم به بازار اومدند؛ ولی هنوز خیلی از شبکهها سخت افزار لازم برای استفاده از این دو نوع کابل رو ندارند.
در آخر برای راهنمای خرید کابل شبکه باید بگیم، اگر قصد راهاندازی یک شبکه جدید دارید، بهتره آیندهنگر باشید و برای خرید کابل خیلی اقتصادی فکر نکنید. با پیشرفتی که تجهیزات شبکه و اینترنت داره، یک کابل رده بالا مسلما در آینده کاربردهای بیشتری نسبت به الان خواهد داشت. ولی از طرف دیگه سعی کنید انتخابتون رو بر اساس ظرفیت شبکه و نیازتون انجام بدید تا متحمل هزینههای اضافه هم نشید.
سوالات متداول
خیر، درسته که در حال حاضر 90 درصد تاسیسات شبکهای از کابلهای Cat6 برای راهاندازی شبکه استفاده میکنند. ولی کماکان کابلهای نسل پنجم برای شبکههای قدیمیتر و شبکههای خانگی استفاده میشه. اما تحلیلگران پیشبینی میکنند که تا چند سال آینده این اتفاق میفته و کابلهای cat5 و cat5e کاملا منسوخ میشن.
در حال حاضر کابلهای Cat5e برای یک شبکه خانگی یا شبکه کوچک با سرعت گیگابایتی کفایت میکنه. اما مزیت کابلهای Cat6 اینه که پهنای باند بیشتری دارند و تعداد کاربرای بیشتری میتونند با حداکثر سرعت از شبکه استفاده کنند. بنابراین اینکه کدوم یک از انواع کابل شبکه برای شما مناسبتره بستگی به توان و ظرفیت شبکه داره.